برخی از افراد در روزهای سخت و دشوار رو به مصرف الکل می آورند تا سختی روز را فراموش کنند یا پشت سر بگذارند. با این حال باید بدانید که مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی باعث ایجاد اضطراب می شود. بنابراین باید به روابط بین مصرف الکل و اضطراب آگاه باشید تا درگیر اختلالات اضطرابی نشوید.
به خاطر داشته باشید که مصرف مشروبات الکلی در دین اسلام منع شده است و نه تنها باعث اضطراب می شود بلکه مشکلات دیگری را نیز به همراه دارد که می توانید در مقالات دیگر در مورد آن ها آگاهی های لازم را کسب کنید.
در ابتدا باید از علائم اعتیاد به نوشیدنی های الکلی آگاه شوید تا بتوانید اضطراب خود را کنترل کنید:
علائم اعتیاد به الکل
در ابتدا باید توجه داشته باشید که ممکن است برخی از علائم زیر را تجربه کنید اما این بدین معنی نیست که به مصرف الکل اعتیاد دارید. علائم جسمانی اعتیاد به مشروبات الکلی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- اختلال خواب
- تکان دادن دست و پا
- تغییرات خلق و خوی
- تحریک پذیری و عصبانیت
- حالت تهوع یا استفراغ
- کمبود آب بدن
- نیاز به نوشیدن الکل به طور روزانه
- اضطراب
اعتیاد به الکل همچنین ممکن است شامل رفتارهای خاصی مانند پنهان کردن مشروبات الکلی، عدم توانایی در ترک، مصرف الکل حتی در محل کار.
سوالات زیر را از خود بپرسید تا متوجه شوید چه میزان به مصرف الکل وابسته هستید:
- آیا برای فراموش کردن مشکلاتم از مصرف الکل استفاده می کنم؟
- آیا برای جلوگیری از احساسات بد از الکل استفاده می کنم؟
- آیا بدون الکل هم می توانم خوش بگذرانم؟
- آیا تاکنون کسی به من گفته است که باید مصرف الکل را محدود کنم؟
در این مرحله باید با علائم اضطراب آشنا شوید.
شناسایی علائم اضطراب
بر خلاف تصور بسیاری از افراد اضطراب بخش طبیعی زندگی بوده و پاسخ طبیعی بدن به موقعیت های استرس زا است. اما اختلالات اضطرابی امری فراتر از اضطراب عادی می باشد و به مرور زمان بدتر می شود. بنابراین بهتر است در ابتدا علائم اضطراب را بررسی کنیم:
- بی قراری
- خستگی
- تحریک پذیری و عصبانیت
- ناتوانی در تمرکز
- بالا رفتن ضربان قلب
- افزایش سرعت تنفس
- تنش عضلانی
- تعریق
- تشنج
- مشکل گوارشی
- ناتوانی در خوابیدن
الکل چگونه سطح اضطراب را افزایش می دهد؟
نوشیدن زیاد باعث ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی در مغز می شود. با گذشت زمان، مصرف بیش از حد الکل می تواند منجر به از دست دادن حافظه و حتی آسیب مغزی شود (به خصوص اگر باعث مشکلات دیگری مانند آسیب کبدی شود). این مسائل می تواند اضطراب بیشتری ایجاد کند.
الکل باعث تغییر سطح سروتونین و سایر انتقال دهنده های عصبی در مغز می شود که می تواند اضطراب را بدتر کند. در حقیقت، ممکن است بعد از از ترک الکل، اضطراب بیشتری داشته باشید. اضطراب ناشی از الکل می تواند چندین ساعت یا حتی یک روز کامل پس از نوشیدن ادامه پیدا کند.
حدود 20 درصد از افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی نیز از وابستگی به الکل رنج می برند. نحوه پردازش الکل در بدن نیز می تواند تأثیر مستقیمی بر روحیه شما بگذارد. ممکن است در کوتاه مدت احساس کنید که الکل درمان اضطراب می باشد و به شما آرامش می دهد ولی به مرور متوجه می شوید که به الکل وابسته شده اید و علائم اضطراب شما تشدید یافته است.
مصرف نوشیدنی های الکلی تعادل مواد شیمیایی و فرایندهای مغز را بر هم می زند. احساس آرامشی که هنگام نوشیدن اولین نوشیدنی خود تجربه می کنید به دلیل تغییرات شیمیایی الکل در مغز شما است که به مرور کاهش می یابد بنابراین نباید برای درمان اضطراب خود به آن تکیه کنید.
مصرف الکل و حملات هراس
نوشیدن الکل همچنین می تواند باعث حملات هراس شود. متاسفانه حملات هراس منظم ناشی از الکل یک مسئله جدی می باشد که باید به آن توجه کرد.
اگر پس از مصرف الکل احساس می کنید که دچار پانیک اتک و حملات هراس می شوید بهتر است که مصرف الکل را با کمک روانشناس محدود و در نهایت قطع کنید. به خاطر داشته باشید که مصرف الکل در دین اسلام ممنوع می باشد و به شدت نفی شده است و این نفی به دلیل همین مشکلات می باشد که مصرف الکل به همراه دارد.
تغییر شیوه زندگی درمانی برای اختلال استفاده از الکل
در اینجا برخی از تغییراتی در سبک زندگی ذکر شده است که به ترک مصرف مشروبات الکلی کمک می کند:
- شناسایی عوامل محرک( مانند مهمانی، اضطراب و غیره)
- اجتناب از مصرف الکل در هنگام ناراحتی یا استرس
- پیدا کردن یک ورزش لذت بخش
- صحبت با دوستان و خانواده
- حذف الکل از خانه یا محل کار
- یک رژیم غذایی سالم
- حضور در گروه های پشتیبانی که به صورت گروهی برگزار می شوند.
- یادگیری یک روش برای آرام شدن
درمان اضطراب
روش های زیر جزو تکنیک های کنترل اضطراب می باشند و به شما کمک می کنند تا اضطراب خود را مدیریت کنید، البته به خاطر داشته باشید که اضطراب می تواند درجات متفاوتی داشته باشد و اضطراب شدید تنها زیر نظر روانشناس و مشاور امکان پذیر است:
- حداقل هفته ای دو یا سه بار ورزش کنید، برای ورزش می توانید در باشگاه ثبت نام کنید.
- تکنیک های ریلکسیشن، این تکنیک ها به شما کمک می کند تا آرامش خود را در شرایط خاص حفظ کنید و اضطراب خود را مدیریت کنید.
از مسائلی که باعث ایجاد اضطراب شما می شوند دوری کنید و سعی کنید افرادی را نزدیک خودتان نگه دارید که به شما احساس آرامش و شادی می دهند.
- سعی کنید نگرش مثبتی نسبت به زندگی داشته باشید و نکات منفی و مثبت زندگی را در کنار هم ببینید.
- سعی کنید نفس عمیق را در طول روز تمرین کنید با این کار هنگام اضطراب می توانید تنفس خود را مدیریت کنید.
- خواب کافی داشته باشید، خواب تاثیر بسیار زیادی بر اضطراب دارد بنابراین سعی کنید یک برنامه خواب ثابت داشته باشید و پیش از خواب از وسایل الکترونیکی استفاده نکنید تا خواب بهتری داشته باشید.
- در طول روز از مصرف مواد مخدر، الکل و نوشیدنی های کافئین دار خودداری کنید تا خواب بهتری داشته باشید.
- با دیگران صحبت کنید و سعی کنید گروهی از دوستی داشته باشید که بتوانید آزادانه با آن ها در مورد مشکلات خود صحبت کنید.
- مشاور، بهترین راه برای کنترل و کاهش اضطراب مراجعه به مشاور می باشد. روانشناس یا مشاور می تواند با بررسی و ریشه یابی اضطراب شما این اختلال را درمان کنند.